प्रॉपर्टी लीज नियम: 99 वर्षांची लीज संपल्यानंतर तुम्हाला घर सोडावे लागेल का? फ्लॅट खरेदी करण्यापूर्वी नियम जाणून घ्या.
Created by arshin 21 October
property update आजकाल बहुतेक लोक शहरांमध्ये राहणे पसंत करतात. म्हणूनच लोकांना स्वतःसाठी घर किंवा फ्लॅट घ्यायचा असतो. विशेषत: कोरोनानंतर लोक घरी जास्त वेळ घालवत आहेत, त्यामुळे घरांची मागणी वाढली आहे. अनेक वेळा लोक घर घेण्यासाठी कर्जही घेतात. परंतु अनेक वेळा लोक 99 वर्षांसाठी भाडेतत्त्वावर असलेली जागा खरेदी करतात.property update
म्हणजे तुम्ही त्या घरात 99 वर्षे राहू शकता. पण 99 वर्षांनी काय होणार? तुम्हाला ते घर रिकामे करावे लागेल का? हा प्रश्न अनेकांच्या मनात येतो. 99 वर्षांच्या लीजवर घर घेणे म्हणजे काय आणि त्याचे नियम काय आहेत ते जाणून घेऊया.property update
काय आहे फ्रीहोल्ड आणि लीजहोल्ड प्रॉपर्टी?
जेव्हा तुम्ही घर किंवा जमीन खरेदी करता तेव्हा तुम्हाला हे माहित असणे आवश्यक आहे की दोन प्रकारच्या मालमत्ता आहेत – लीजहोल्ड आणि फ्रीहोल्ड. फ्रीहोल्ड मालमत्ता ही अशी आहे जिथे खरेदीदाराचा जमीन आणि घरावर पूर्ण मालकी हक्क असतो. यामध्ये तुम्ही तुमच्या इच्छेनुसार घर बनवू शकता आणि हवे तेव्हा ते विकू शकता. यात इतर कोणाचाही अधिकार नाही.property update
दुसरीकडे, लीजहोल्ड मालमत्ता निश्चित कालावधीसाठी खरेदी केली जाते. साधारणपणे मोठ्या शहरांमध्ये मालमत्ता 99 वर्षांच्या भाडेतत्त्वावर विकली जाते. याचा अर्थ तुम्हाला घराची मालकी 99 वर्षांसाठी मिळते, पण ती कायमस्वरूपी नसते. जेव्हा भाडेपट्टीची मुदत संपते, तेव्हा मालमत्ता मूळ मालकाकडे परत येते. कधीकधी काही ठिकाणी 10 ते 50 वर्षांच्या भाडेपट्ट्याची तरतूद असते.property update
99 वर्षाची लीज संपल्यानंतर काय होणार,
लीजचे नूतनीकरण: 99 वर्षांच्या लीजची मुदत संपल्यानंतर, तुम्ही त्या मालमत्तेच्या लीजचे नूतनीकरण करू शकता. यासाठी तुम्हाला काही शुल्क भरावे लागेल आणि नवीन अटींसह लीज वाढवता येईल.
मालमत्ता मूळ मालकाला परत करणे: जर तुम्हाला भाडेपट्ट्याचे नूतनीकरण करायचे नसेल, तर मालमत्तेची मालकी मूळ मालकाकडे परत जाईल. जेव्हा तुम्ही भाडेतत्त्वावर खरेदी केलेली मालमत्ता वापरत असाल तेव्हा हा नियम विशेषतः लागू होतो.property update
लीजहोल्ड प्रॉपर्टीला फ्रीहोल्ड प्रॉपर्टी मध्ये बदलण्यासाठी विकल्प
तुम्ही 99 वर्षांच्या लीजवर फ्लॅट खरेदी केला असेल आणि आता तुम्हाला ते फ्रीहोल्डमध्ये बदलायचे असेल, तर यासाठीही काही नियम आहेत. लीजहोल्ड मालमत्तेचे फ्रीहोल्डमध्ये रूपांतर करण्याचे दोन मुख्य मार्ग आहेत.
- बिल्डरने दिलेला पर्याय: अनेक वेळा बिल्डर स्वत: प्रॉपर्टीचे फ्रीहोल्डमध्ये रूपांतर करण्याचा पर्याय देतात. जर बिल्डरकडे त्या जमिनीची पूर्ण मालकी असेल तर तो हा पर्याय देऊ शकतो. परंतु मालमत्ता आधीच भाडेतत्त्वावर असल्यास, हा पर्याय उपलब्ध नाही.property update
- सरकारी पर्याय: अनेक राज्यांतील सरकारे लीजहोल्ड मालमत्तेचे फ्रीहोल्डमध्ये रूपांतर करण्याची संधी देतात. या अंतर्गत, तुम्ही निश्चित शुल्क भरून तुमची मालमत्ता फ्रीहोल्डमध्ये बदलू शकता. हा पर्याय विशेषत: तेव्हा येतो जेव्हा सरकार मालमत्ता मालकांना त्यांची लीज संपण्यापूर्वी फ्रीहोल्डचा पर्याय देते.
तुम्ही लीजहोल्ड प्रॉपर्टीला विकू शकता काय?
आणखी एक प्रश्न वारंवार पडतो तो म्हणजे ९९ वर्षांच्या भाडेतत्त्वावर खरेदी केलेली मालमत्ता विकता येते का? उत्तर आहे – नाही, तुम्ही ती मालमत्ता थेट विकू शकत नाही, कारण त्यावर तुमचा कायमस्वरूपी मालकी हक्क नाही. परंतु तुम्ही तुमचा उर्वरित लीज कालावधी हस्तांतरित करू शकता.property update
भाडेतत्त्वावर खरेदी केलेली मालमत्ता विकण्याची प्रक्रिया थोडी क्लिष्ट आहे. तुम्हाला प्रथम संबंधित प्राधिकरणाची परवानगी घ्यावी लागेल आणि त्यानंतर तुम्ही तुमची लीज दुसऱ्या व्यक्तीच्या नावावर हस्तांतरित करू शकता. जोपर्यंत भाडेपट्टीचा कालावधी शिल्लक आहे तोपर्यंत ही हस्तांतरण प्रक्रिया शक्य आहे. परंतु एकदा लीज संपल्यानंतर, तुम्ही त्या मालमत्तेचे कायमस्वरूपी मालक राहणार नाही, त्यामुळे त्याचे फ्रीहोल्डमध्ये रूपांतर करणे किंवा नूतनीकरण करणे हा एक चांगला पर्याय आहे.property update
99 वर्षा नंतर काय होणार, घर सोडावा लागेल का?
जेव्हा तुम्ही लीजचे नूतनीकरण करत नाही तेव्हा 99 वर्षांच्या लीजच्या समाप्तीनंतर मालमत्ता रिकामी करण्याचा प्रश्न उद्भवतो. परंतु, आधी सांगितल्याप्रमाणे, तुम्ही लीजचे नूतनीकरण करू शकता आणि फ्लॅटमध्ये राहणे सुरू ठेवू शकता. तुम्ही लीजचे फ्रीहोल्डमध्ये रूपांतर केल्यास, तुम्हाला त्या मालमत्तेची कायमस्वरूपी मालकी मिळेल आणि मग तुम्हाला घर रिकामे करण्याची चिंता करावी लागणार नाही.property update